Z demokracji najbardziej zadowoleni młodzi i wykształceni Czesi
Ponad jedna trzecia obywateli (37%) jest zadowolona z funkcjonowania demokracji w Republice Czeskiej. Prawie tyle samo (38 %) zgadza się z tym, że obecne partie polityczne są gwarancją demokratycznej polityki. Po bardzo niskich notach odpowiedzi pozytywnych w latach 2011-2013 ( ok. 26 i 30%) aktualne są już na nieco wyższym poziomie. Według dwóch trzecich obywateli (69 %) rozwój demokracji jest przede wszystkim zadaniem dla zdolnych i profesjonalnych polityków. Połowa (50%) populacji zgadza się z tym, że sukces demokracji zależy przede wszystkim od działań zwyczajnych ludzi.
W ocenie funkcjonowania demokracji i partii politycznych jako gwarancji demokratyczności polityki widać podobny trend. Okres relatywnego zadowolenia z działania demokracji (ok. 50 %) i pozytywnej oceny partii jako jej warunków (ok. 60%) skończył się już w czasie pierwszego poważnego kryzysu niepodległego państwa czeskiego, mniej więcej w latach 1996-1998. Od tego czasu zauważamy stopniowy spadek, który przerywa nieco większy optymizm regularnie pojawiający się wraz z nadejściem nowej reprezentacji politycznej po wyborach parlamentarnych (1998, 2002, 2006 i 2010). Najniższy poziom odpowiedzi pozytywnych obserwowaliśmy od roku 2011 do przedwczesnych wyborów w 2013 r., w przypadku obu pytań – o demokrację i o partie polityczne. Z funkcjonowania demokracji zadowolonych było około 25% ludzi, a jedna trzecia przyznała, że partie polityczne gwarantują demokratyczne państwo.
Po wyborach w 2013 r. zadowolenie z funkcjonowania demokracji wzrosło, czego dowodziło badanie agencji STEM przeprowadzone w kwietniu 2014 r. Wyniki najnowszego sondażu pokazują jednaknieco inny od poprzedniego trend. Podczas gdy miara zadowolenia z funkcjonowania demokracji po spadkach wróciła na wyższy poziom z 26% w 2013 r. na 37%), opinia o partiach politycznych została na mniej więcej tym samym poziomie sprzed 2014 r.(32% w 2013, 38 w 2016 r., po chwilowym wzroście do 49 w 2014 r.).
Z funkcjonowania demokracji częściej zadowoleni są młodsi respondenci (43% pozytywnych odpowiedzi) oraz osoby z wyższym wykształceniem (47%), dalej ludzie o orientacji prawicowej (45%) i sympatycy partii TOP 09, ANO, KDU- ČSL (50% i więcej). Bardzo krytycznie o poziomie demokracji w Republice Czeskiej wypowiadają się zwolennicy partii komunistycznej, nieco mniej negatywnie również sympatycy ODS. W ocenie obecnych partii politycznych bardziej przychylni są ci z wyższym wykształceniem (48%). Między zwolennikami różnych partii politycznych wyraźnie odstają ze swoimi negatywnymi opiniami sympatycy komunistów (KSČM, tylko 18%).
Badanie agencji STEM z marca 2016 r. poruszyło również temat warunków, od których zależy rozwój i sukces demokracji w Republice Czeskiej. Według 69% osób jest to przede wszystkim zadanie zdolnych i profesjonalnych polityków, połowa badanych zgadza się z tym, że sukces demokracji jest uzależniony od działań przede wszystkim zwyczajnych ludzi.
Z opinią, że sukces demokracji zależy od samych Czechów zgadza się więcej mężczyzn niż kobiet (55% i 45%) oraz ludzi w młodszym przedziale wiekowym (18-29: 52%, 30-44: 59%, 45-59:45%, 60 i więcej: 45%).
Opracowanie na podstawie danych agencji STEM:
https://www.stem.cz/hodnoceni-nasi-demokracie-a-politickych-stran-se-nelepsi/
